Klasyfikacja ogniowa

Krajowe przepisy budowlane dotyczące ochrony przeciwpożarowej opierają się często na charakterystyce rozwoju pożaru (standardowa krzywa pożarowa). Wymogi są definiowane dla stosowanych materiałów i konstrukcji w zależności od typu budynku, jego rozmiaru, wielkości obciążenia pożarowego i funkcji, jaką ten budynek pełni.

Piramida-Klasy-PL

Jeśli wybuchnie pożar, najważniejsza jest najszybsza ewakuacja osób z budynku w celu ratowania życia. Czas dostępny na ewakuację zależy od materiałów zastosowanych w budynku i ich właściwości przeciwpożarowych.

Bezpieczeństwo pożarowe wyrobów budowlanych w Unii Europejskiej jest określane przez Euroklasy. Zostały one wprowadzone uchwałą Komisji (2000/147/WE) z 8 lutego 2000 roku. Celem uchwały było stworzenie wspólnej platformy porównawczej właściwości przeciwpożarowych produktów budowlanych. Badania ogniowe produktów prowadzone są zgodnie ze zharmonizowanymi metodami badań.

Testy właściwości przeciwpożarowych wyrażane w Euro klasach:

Testy właściwości przeciwpożarowych materiałów budowlanych – Badanie niepalności, PN EN ISO 1182.
Testy właściwości przeciwpożarowych materiałów budowlanych – Określanie ciepła spalania (wartości kalorycznej), PN EN ISO 1716.
Testy właściwości przeciwpożarowych materiałów budowlanych – Klasyfikacja reakcji na ogień wyrobów budowlanych, z wyłączeniem wyrobów podłogowych narażonych na ciepło termiczne ze spalania gazu (SBI), PN EN 13823.
Testy właściwości przeciwpożarowych materiałów budowlanych – Badanie zapalności wyrobów poddawanych bezpośredniemu oddziaływaniu płomieni– Część 2: Test płomieni pochodzących z jednego źródła, PN EN ISO 11925-2.
Testy właściwości przeciwpożarowych materiałów podłogowych – Część 1: Określanie właściwości ogniowych metodą płyty promieniującej, PN EN ISO 9239-1

Dowiedz się więcej >>
VTT: EUROCLASS System

Uwaga: w metodzie „badania oddziaływania termicznego pojedynczego płonącego przedmiotu" używa się większej próbki niż w tradycyjnych metodach badawczych, aby wyniki badań lepiej odzwierciedlały pełnowymiarowy scenariusz pożaru. Doświadczenie pokazuje, że badanie to daje dobre wyniki, z wyjątkiem wielowarstwowych produktów, takich jak lekkie płyty warstwowe z polistyrenu. Wyniki uzyskane w „badaniu oddziaływania termicznego pojedynczego płonącego przedmiotu" często zależą od sposobu, w jaki próbka jest zamocowana. Stąd też opracowano normę montażu i mocowania próbki testowej (PN EN 15715), aby przedstawić szczegółowe instrukcje.

Główne właściwości decydujące o Euro klasie danego produktu to: niepalność produktu, zapalność produktu, rozprzestrzenianie się płomienia, potencjał kalorymetryczny spalania oraz wydzielanie się dymu i płonących kropli. W zależności od wyników badania każdej z tych właściwości, produkt jest zaliczany do odpowiedniej klasy ogniowej według poniższej ilustracji.

Klasy-dodatkowe

Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych - klasy podstawowe.

Euroklasa - klasa podstawowa	Charakterystyka wyrobu
A1	najwyższa dla bezpiecznych i niepalnych wyrobów
A2, B, C, D, E	wyroby o pogarszających się kolejno właściwościach ogniowych, w coraz wyższym stopniu palne, przyczyniają się do rozwoju pożaru. Klasom A2, B, C, D, E towarzyszą uzupełniające klasyfikacje określające ilość dymu i płonących kropli, powstałych podczas palenia się tych wyrobów.
F	wyroby o pogarszających się kolejno właściwościach ogniowych, w coraz wyższym stopniu palne, przyczyniają się do rozwoju pożaru. Klasom A2, B, C, D, E towarzyszą uzupełniające klasyfikacje określające ilość dymu i płonących kropli, powstałych podczas palenia się tych wyrobów.

Klasa Euro	Przykład
A1, A2	Wełna kamienna, płyty kartonowo-gipsowe
B	Malowana płyta kartonowo-gipsowa
C	Płyty gipsowe z tapetą
D	Drewno
E	Styropian samogasnący EPS
F	Materiały nieprzebadane, styropian, EPS

Dodatkowe klasy rozwoju dymu	Dodatkowe klasy płonących kropli
s1 element konstrukcyjny może emitować bardzo ograniczoną ilość gazów ze spalania	d0 płonące krople lub cząstki nie mogą być emitowane z elementu konstrukcyjnego
s2 element konstrukcyjny może emitować ograniczoną ilość gazów ze spalania	d1 płonące krople lub cząstki mogą być uwalniane w ograniczonych ilościach
s3 brak wymagań dotyczących ograniczeń wytwarzania gazów ze spalania	d2 brak wymagań dotyczących ograniczeń odnośnie do płonących kropli lub cząstek

Podczas deklarowania klasy Euro przy produktach do izolacji rur, używany jest dodatkowy wskaźnik "L" (np. A2L –s1, d0).

8 lipca 2009 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 marca 2009 r zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Ustalono, że następującym określeniom użytym w znowelizowanym rozporządzeniu: niepalny, niezapalny, trudno zapalny, łatwo zapalny, niekapiący, samogasnący, intensywnie dymiący odpowiadają klasy reakcji na ogień zgodne z poniższą tabelą:

Euroklasy w polskich przepisach (Dz.U. nr 56/2009 poz.461) oraz wg Instrukcji ITB 401/2004
Oznaczenie wg warunków technicznych	Klasyfikacja wg PN – EN 13501 - 1:2008
Określenie podstawowe	Określenie uzupełniające	Klasa podstawowa	Klasy dodatkowe w zakresie
Określenie podstawowe	Określenie uzupełniające	Klasa podstawowa	Wydzielanie dymu	Występowanie płonących cząsteczek
Niepalne		A1 A2	- s1, s2, s3	- d0
Palne	niezapalne	A2 B	s1, s2, s3 s1, s2, s3	d1, d2 d0,d1,d2
	trudno zapalne	C D	s1, s2, s3 s1	d0,d1,d2 d0,d1,d2
	łatwo zapalne	D E E	s2 - -	d0,d1,d2 - d2
Niekapiące		A1 A2, B, C, D	- s1, s2, s3	- d0
Samogasnące		co najmniej E	-	-
Intensywnie dymiące		A2, B, C, D E E	s3 - -	d0,d1,d2 - d2
Intensywnie dymiące		F	właściwości nieokreślone **

Spalanie w ciągłym żarzeniu i tlenie się materiałów

Spalanie w ciągłym żarzeniu i tlenie się materiałów nie są jeszcze objęte klasyfikacją Euro, chociaż niektóre państwa członkowskie już mają ustalone odpowiednie wymagania.

Spalanie w ciągłym żarzeniu jest właściwością, która sprawia że produkt żarzy się nadal po zakończeniu jego kontaktu z ogniem. Zharmonizowana europejska metoda badania spalania w ciągłym żarzeniu się jest w trakcie opracowywania. Ta właściwość dotyczy w zasadzie wszystkich wyrobów budowlanych.

Spalanie podczas tlenia się oznacza rozwój ognia w produkcie w wyniku długotrwałego poddawania na temperaturę o niewielkiej intensywności. Przykładem spalania podczas tlenia może być spalanie w izolacji termicznej położonej w suficie nad wpuszczoną oprawą oświetleniową. Zharmonizowana europejska metoda badania dla spalanie podczas tlenia nie jest jeszcze dostępna.

Gazy toksyczne

Jak już wcześniej wzmiankowano, toksyczne gazy są śmiertelne już we wczesnej fazie pożaru i dlatego zasługują na szczególną uwagę. Nie ma jeszcze zharmonizowanej europejskiej metodologii testowania i oceny toksyczności wyrobów budowlanych w pożarze. Jednak prace nad tym zagadnieniem trwają.

Wełna kamienna PAROC należy do najwyższej europejskiej klasy ogniowej A1 systematyzacji materiałów.
Wełna kamienna PAROC jest wykonana z naturalnego kamienia i niewielkiej ilości lepiszcza, które dodawane jest w procesie produkcyjnym.
Wełna kamienna PAROC jest materiałem niepalnym.

b) Klasyfikacja ogniowa konstrukcji: Odporność ogniowa elementów budynku i jego wyposażenia

Podczas gdy produkty są klasyfikowane w zależności od ich reakcji na ogień, elementy oddzieleń stosowane w budynkach takie jak dachy, ściany, podłogi, sufity, a także systemy budowlane, w tym kanały powietrzne i rury są klasyfikowane na podstawie ich odporności ogniowej. System klasyfikacji odporności ogniowej został sformułowany w oparciu o wymagania funkcjonalne. Właściwości przeciwpożarowe są testowane w pełnowymiarowym piecu, przy zastosowaniu znormalizowanej krzywej pożaru dla przyrostu temperatury w funkcji czasu. Poniższe właściwości zostały przetestowane i sklasyfikowane.

I= Izolacja. Czas potrzebny, aby strona zimna odpowiedniej części budynku osiągnęła określoną temperaturę (zwykle przyrost o 140⁰C).
E= Integralność. Czas, w którym odpowiednia część budynku zachowuje integralność pod wpływem płomieni i gorących gazów podczas normalnego pożaru.
R= Nośność. Czas, w którym odpowiednia część budynku może dźwigać odpowiednie obciążenie podczas normalnego pożaru.
M= Działania mechaniczne. Zdolność elementów konstrukcyjnych do radzenia sobie z naciskiem mechanicznym podczas standardowego pożaru.

Wyniki badań uzyskuje się w jednostkach czasu - wskazują one ile minut konstrukcja wytrzymuje pożar przed przekroczeniem granicznej wartości każdego kryterium. Jeśli otrzymany wynik to klasa REI 60, oznacza to, że struktura wytrzymuje pożar przez jedną godzinę w odniesieniu do stabilności konstrukcyjnej, integralności i zdolności izolacyjnej. Wydajność izolacji jest określona poprzez sprawdzenie jak długo izolacja nie dopuszcza, aby temperatura po drugiej stronie ognia wzrosła o więcej niż o 140 stopni. W niektórych przypadkach dodatkowe kryteria mogą również zostać włączone do klasyfikacji. M oznacza odporność na obciążenia udarowe i jest zwykle wymagana przy zaporach ogniowych.

Wełna kamienna PAROC jest doskonałym wyborem w konstrukcjach odpornych na pożar ze względu na swoją wysoką temperaturę topnienia.
Wełna kamienna PAROC zachowuje swoje właściwości nawet przy 1000⁰C
Płyty warstwowe PAROC są doskonałym wyborem przy ściankach działowych. W zależności od grubości i rodzaju wybranej płyty, produkty mają klasy od EI 15 do EI 240. Dostępne są również płyty z podwójną konstrukcją ścian, które mogą być używane jak zapory ogniowe w klasyfikacji EI-M 30, 60, 90 i 120.

c) Klasyfikacja ogniowa systemów budowlanych

Systemy budowlane takie jak systemy grzewczo-wentylacyjno-klimatyzacyjne (HVAC) odgrywają ważną rolę podczas projektowania bezpieczeństwa pożarowego budynku. W celu ograniczenia pożaru w jednym pomieszczeniu, kanały i rury wentylacyjne powietrza muszą spełniać wymagania odporności ogniowej. Przejścia instalacji przez przegrody do innego pomieszczenia objętego pożarem muszą być specjalnie zaprojektowane w celu uniknięcia rozprzestrzeniania się ognia.

Produkty HVAC posiadają własną zharmonizowaną normę wyrobu, EN 14303, co oznacza, że wszystkie izolacje techniczne muszą być oznaczone znakiem CE.

Istnieją również ujednolicone normy badań w testowaniu instalacji pożarowych budynku, takich jak kanały wentylacyjne, rury i kanały kablowe. Istnieje kilka norm EN dotyczących testowania standardów, ale nie ma zharmonizowanych norm produktowych dla wszystkich systemów. Proszę zapoznać się z poszczególne przepisami dostępnymi na stronach krajowych, aby sprawdzić wymogi lokalne.

Izolacja z wełny kamiennej zapewnia doskonałe rozwiązania do izolacji przeciwpożarowej kanałów, rur i innych instalacji.

d) Klasyfikacja ogniowa budynków

Na początku projektu budowlanego, na etapie planowania, projektant musi określić, jaką klasę funkcjonalną i techniczną budynek będzie spełniać. W wielu przypadkach nie ma alternatyw, ale czasami istnieje wybór między klasami.